بهترین دکتر تشخیص اوتیسم در تهران اختلال اوتیسم یکی از اختلالات رایج است که بخشی از خانواده‌ها را مشغول خود کرده است در این مقاله علاوه بر آشنایی کوتاهی درباره اوتیسم می‌خواهیم بهترین دکتر تشخیص اوتیسم در تهران را نیز معرفی کنیم. با ما همراه باشید.

مقدمه: اختلال اوتیسم: نوعی اختلال در سیستم عصبی که منجر به ناهنجاریهای رشدی، ارتباطات اجتماعی آسیب دیده و رفتارهای محدود و تکرار شونده می‌شود. این بیماریها در ظاهر افراد مشخص نیست. علائم اوتیسم از قبل از سه سالگی شروع به تظاهر می‌کند و علائم آن در تمام طول زندگی فرد ادامه دارد. عوامل ژنتیکی، محیطی و بیولوژیکی در بروز این بیماری نقش مهمی دارند. 1.اوتیسم چیست؟ 2.علائم رفتاری کودکان اوتیسم چیست؟ 3.تغذیه درمانی یا اصلاح رژیم غذایی برای کودکان اوتیسم چگونه انجام می‌شود؟ 4.راهکارهای کاهش مصرف شکر برای کودکان اوتیسم چیست؟ 5.چگونه مواد مغذی برای کودکان اوتیسم تأمین می‌شود؟ 6.مکمل مولتی ویتامین – منیرال برای اوتیسم چیست؟ 7.ریزه‌خواری به چه معناست؟ 8.بدغذایی در کودکان اوتیسم چگونه درمان می‌شود؟ 9.رژیم‌های حذفی در کودکان اوتیسم چیست؟ 10.مشکلات خانواده کودکان دارای اوتیسم چیست؟ 11.معرفی بهترین دکتر تشخیص اوتیسم در تهران

اختلال اوتیسم یکی از اختلالات رایج است که بخشی از خانواده‌ها را مشغول خود کرده است در این مقاله علاوه بر آشنایی کوتاهی درباره اوتیسم می‌خواهیم بهترین دکتر تشخیص اوتیسم در تهران را نیز معرفی کنیم. با ما همراه باشید.

اختلال اوتیسم:

نوعی اختلال در سیستم عصبی که منجر به ناهنجاریهای رشدی، ارتباطات اجتماعی آسیب دیده و رفتارهای محدود و تکرار شونده می‌شود. این بیماریها در ظاهر افراد مشخص نیست.

علائم اوتیسم از قبل از سه سالگی شروع به تظاهر می‌کند و علائم آن در تمام طول زندگی فرد ادامه دارد. عوامل ژنتیکی، محیطی و بیولوژیکی در بروز این بیماری نقش مهمی دارند.

1. اوتیسم چیست؟
2. علائم رفتاری کودکان اوتیسم چیست؟
3. تغذیه درمانی یا اصلاح رژیم غذایی برای کودکان اوتیسم چگونه انجام می‌شود؟
4. راهکارهای کاهش مصرف شکر برای کودکان اوتیسم چیست؟
5. چگونه مواد مغذی برای کودکان اوتیسم تأمین می‌شود؟
6. مکمل مولتی ویتامین – منیرال برای اوتیسم چیست؟ 
7. ریزه‌خواری به چه معناست؟
8. بدغذایی در کودکان اوتیسم چگونه درمان می‌شود؟
9. رژیم‌های حذفی در کودکان اوتیسم چیست؟
10. مشکلات خانواده کودکان دارای اوتیسم چیست؟
11. معرفی بهترین دکتر تشخیص اوتیسم در تهران

اوتیسم چیست؟

اوتیسم یا در خودماندگی نوعی اختلال رشدی است که از طریق رفتارهای ارتباطی و کلامی که بصورت غیرطبیعی است مشخص می‌شود.

این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در صورت تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی اثرگذار است. کودکان و بزرگسالان مبتلا به این اختلال، در تعاملات اجتماعی، ارتباط کلامی و غیرکلامی و فعالیتهای مربوط به بازی مشکل دارند.

اوتیسم، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را مشکل می‌کند. و همچنین رفتارهای پرخاشگرایانه و خودآزاری در آنها دیده می‌شود. آنها حرکات تکراری انجام می‌دهند. پاسخهای غیرمعمول به افراد می‌دهند و گاهی به بعضی از چیزها دل بسته می‌شوند.

مقاومت در برابر تغییر در آنها به شدت دیده می‌شود. ممکن است در حواس پنجگانه مثل: بویایی، بینایی، شنوایی، چشایی و لامسه حساسیتهایی دیده شود. هسته مرکزی اختلال اوتیسم، مشکل در ارتباط است. از هر 60 تا 70 کودک متولد شده، یک نفر متبلا به این اختلال است.

زندگی ماشینی و عواملی مانند استرس باعث شیوع این اختلال می‌شود. همچنین مادرانی که اضافه وزن دارند یا مبتلا به دیابت هستند اگر باردار شوند بیشتر از مادران سالم کودک آنها در معرض ابتلا به اختلال اوتیسم قرار می‌گیرند.

روز آگاهی جهانی اوتیسم، دوم آوریل است. که هر سال سازمانهای فردی اوتیسم دور هم جمع شده و به اموری مانند: تحقیق، تشخیص، پذیرش افراد و درمان کمک می‌کنند.

علائم رفتاری کودکان اوتیسم چیست؟

• تأخیر در مهارت های کلامی
• تکرار برخی کلمات یا حرکات
• عدم توجه به اشیاء، عدم توجه به اسم خودشان
• نگاه نکردن به اشیائی که دیگران به آن اشاره می‌کنند.
• پاسخ بی ربط به سوال دیگران
• عدم توانایی در بیان کردن نیازهای خود با کلمات و حرکات معمول
• مشکل در برخورد با افراد غریبه
• عدم فهم احساسات دیگران و ابراز احساسات خود
• پرهیز از برقراری ارتباط چشمی
• مشکل در تطبیق یافتن با تغییرات ساده و معمول
• واکنش غیرمتعارف در برابر چیزهایی که بو می‌کنند، مزه می‌کنند، احساس می‌کنند یا می شنوند.

اینها ممکن است که مهارتهایی که بدست می‌آورند را بعد از مدتی از دست بدهند. در گذشته معتقد بودند این بیماری مربوط به مغز است و شروع و پایان آن بیماری در مغز است.

ولی در سالهای اخیر از اوتیسم به بیماری تمام بدن یاد می‌شود. به این معنا که علاوه بر علائم رفتاری، علائم بالینی و علائم گوارشی فراوانی وجود دارد و اوتیسم همه بدن را درگیر می‌کند.

اغلب مردم توجه خاصی به نقش تغذیه ندارند . و این در حالتی است که غذایی که این کودکان مصرف می‌کنند وظیفه ای فراتر از سیری و احساس لذت برای این کودکان دارد می تواند تأثیر بسیار زیادی روی عملکرد مغز و رفتار کودک داشته باشد.

کمبود یکسری از مواد غذایی یا دریافت زیاد شکر یا افزودنی غذایی می تواند باعث بروز اختلالات رفتاری یا کاهش بهره هوشی، هوشیاری، کاهش توجه و تمرکز اختلالات خواب و حافظه و .... شود.

فرآیند سم زدایی هم تحت تأثیر فراهم بودن یکسری مواد غذایی قرار می گیرد سمومی که مثل فلزات سنگین، آلودگی آب، محیط یا حلال ها و آفت کش ها وارد رژیم غذایی می شوند باید توسط کبد و یکسری مواد مغذی مثل آنتی اکسیدان از بدن دفع شوند اگر این ها در بدن بمانند بخصوص در مغز باعث اختلال عملکرد بدن و مغز می شوند. سلامت دستگاه گوارش تحت تأثیر فراهم بودن مقدار کافی از مواد مغذی قرار می گیرد.

عملکرد سیستم ایمنی تحت تأثیر مواد مغذی مهمی مثل ویتامین A، C، E ویتامین گروه B یا مواد معدنی مثل روی، اهن و .... قرار می گیرد.

پایش مداوم دریافت های غذایی و کنترل وزن در کودکان اوتیسم بسیار مهم و ضروری است.

حتما این کودکان باید توسط متخصصان تغذیه چک شوند.

تغذیه درمانی یا اصلاح رژیم غذایی برای کودکان اوتیسم چگونه انجام می‌شود؟

• حذف رنگهای مصنوعی(بروز حساسیت، پیش فعالی، بی قراری،....) 
• حذف طعم دهنده های مصنوعی
• حذف نگهدارنده های مصنوعی
• حذف شیرین کننده های مصنوعی
• محدود کردن چربی ترانس
• حذف غذاهای آماده و فست فودها (ارزش تغذیه پایین، بالان بودن نمک و شکر)
• به حداقل رساندن شکر تصفیه شده یا سفید(باعث بیماریهای قلبی و عروقی و دیابت و ....)

بهتر است هنگاه خرید مواد غذایی حتما اطلاعات روی آن بررسی شود و اگر از مواد 4 گروه ابتدایی در آنها بود حتما از خرید آن برای کودکان طیف اوتیسم صرفنظر شود.

مرحله بعد محدود کردن چربی ترانس است که بصورت صنعتی تولید می‌شود. چربی های ترانس با خطر بیماریهای قلبی و عروقی مهم هستند و باید از رژیم غذایی کودکان حذف شوند.

درمانگر و پزشکان، مراقبین کودک و والدین نباید از شکلات و آبنبات به عنوان وسیله ای برای تشویق کودک استفاده کنند.

راهکارهای کاهش مصرف شکر برای کودکان اوتیسم چیست؟

• اولین و مهمترین نکته این است که از مصرف غذاهای حاوی شکر زیاد اجتناب کنید.
• میان وعده های دارای شکر زیاد را با سبزیجات تازه، میوه های تازه، مغزها و دانه، پاپ کورن خانگی و ماست جایگزین کنید.
• روزانه 3 وعده غذایی کوچک و 2 یا 3 میان وعده به فاصله زمانی تقریبا 3 ساعت یکبار به کودک بدهید.
• از مواد غذایی حاوی فیبر محلول (حبوبات، جو دوسر، سبزیجات ریشه ای و میوه ها) استفاده کنید.
• مصرف آبمیوه های صنعتی را به نصف لیوان در روز محدود کنید.
• از شکلات و آبنبات به عنوان پاداش استفاده نکنید.

چگونه مواد مغذی برای کودکان اوتیسم تأمین می‌شود؟

بعد از اصلاح رژیم غذایی نوبت به این می رسد که از تأمین مواد مغذی کافی برای کودک اطمینان حاصل کنیم. متأسفانه عدم کفایت مواد مغذی در کودکان اوتیسم زیاد است. چون ممکن است رژیم حذفی داشته باشند یا از خیلی از مواد خوششان نیاید. یا غذاهای خیلی محدودی را دوست داشته باشید. برای همین باید مواد غذایی کودک بررسی شود. مواد غذایی اصلی 6 دسته هستند:

الف. پروتئین 

ب.کربوهیدرات

پ. فیبر

ت. چربی

ث. ویتامین ها و مواد معدنی

ج. آب

پروتئین:

پروتئین ها نقش کلیدی در بدن کودک و عملکرد مغز وی بازی می‌کنند.

تعیین مقدار پروتئین مورد نیاز کودک باید از طریق اندازه گیری های بیوشیمیایی و توسط مشاور تغذیه انجام شود.

باید پروتئین دریافتی روزانه کودک را بین 3 وعده اصلی و میان وعده های او تقسیم کرد.

بهترین انتخاب های پروتئینی، پروتئین های کامل هستند. پروتئین های کامل در گوشت های قرمز، گوشت ماکیان، ماهی، تخم مرغ، ماست، پنیر، شیر، شیر سویا، و سایر محصولات سویا یافت می شوند.

پروتئین تکمیلی که ترکیب پروتئین های گیاهی هستند و در کنار هم می توانند همه آمینواسیدهای ضروری را فراهم کنند، شامل ترکیب غلات و حبوبات، غلات و لبنیات، حبوبات و دانه ها هستند.

علائم کمبود پروتئین در کودکان:

کوتاه قدی، موهایشان نازک و شکننده می‌شود، عضلات تحلیل می رود، خسته و ضعف دارند، هوشیاری و تمرکزشان کم می‌شود.

اینکه پروتئین لازم در هر وعده و میان وعده وجود داشته باشد به تنظیم و کنترل قند خون کمک می‌کند.

اگر کودک بد غذا می خورد می توان از مکمل پودر پروتئین یا عصاره گوشت استفاده کرد. حتما قبل از استفاده از مکمل ها با مشاور تغذیه مشورت کنید. باید در نظر داشت که از مکمل ها و عصاره ها باید به مقدار کم استفاده کرد و مقدار آن را به تدریج زیاد کرد چون کودکان اوتیسمی نسبت به جزئی ترین تغییرات در طعم و بافت و رنگ و بوی غذا حساس هستند و ممکن است آن را دیگر نخورند.

کربوهیدرات ها:

کربوهیدرات ها منبع اصلی انرژی برای بدن انسان هستند.

کربوهیدراتهای ساده در شکر سفید، عسل، شربت ذرت، شیره، آبنبات، شیرینی ها و نوشابه ها و میوه ها و شیر یافت می شوند.

میوه ها و شیر بدلیل داشتن مواد مغذی و پروتئین جزء کربوهیدراتهای ساده مغذی قرار می گیرند.

کربوهیدارتهای پیچیده در برنج، سیب زمینی، نخودفرنگی، لوبیا، ذرت، غلات کامل و آرد و پاستا و ماکارونی، نان و .... یافت می شوند.

کربوهیدرات های تصفیه شده مانند آرد سفید و برنج سفید در طی عملیات فرآوری، مواد مغذی خود را از دست می دهند.

کربوهیدراتهای تصفیه نشده حاوی همه مواد مغذی، ویتامین ها و مواد معدنی هستند و نسبت به کربوهیدراتهای ساده برتری دارند. هم چنین غلات تصفیه نشده منابع غنی فیبر هستند که به عملکرد بهتر سیستم گوارشی کمک می‌کنند.

بهتر است کودک را به خوردن منابع کربوهیدراتی سالم شامل کربوهیدراتهای پیچیده تصفیه نشده و کربوهیدراتهای ساده غنی از مواد مغذی (شیر و میوه ها) همراه با مصرف پروتئین کافی تشویق کنید.

فیبرها:

نوع خاصی از کربوهیدراتها هستند که بخش خوراکی غیرقابل هضم گیاهان می باشند. دریافت مقدار کافی از فیبرها می تواند به بهبود مشکلات گوارشی و دفع سموم کمک کند. 

فیبرها به دو گروه محلول و نامحلول تقسیم می شوند.

فیبرهای محلول: لوبیا، نخودفرنگی، لوبیای سویا، دانه پسیلیوم، جو، جوی دو سر، میوه ها، آب آلو و سبزیهای ریشه ای.

فیبرهای نامحلول: در فرآورده های غلات کامل، سبوس، مغزها، دانه ها، سبزی ها، پوست میوه ها یافت می شوند.

از آنجائیکه کودکان اوتیسم معمولا فیبر رژیم غذایی شان کم است برای وارد کردن فیبر لازم باید مدنظر داشت که این فرآیند به شکل آهسته و تدریجی انجام شود.

چربی ها:

تأمین کننده انرژی بدن و در ساختار سلولها نقش دارند.

چربی رژیم غذایی حمل کننده ویتامین های محلول در چربی، شامل ویتامین A،E،D،K از غذاها به بدن انسان است.

چربی ها به داشتن پوست و موی سالم و محافظت از ارگانهای حیاتی بدن کمک می‌کنند. چربیها برای عملکرد مغز، خصوصا مغز در حال تکامل کودکان ضروری هستند. نزدیک به دو سوم مغز انسان از چربی ها تشکیل شده است.

کمبود اسیدهای چرب ضروری منجر به اختلال در عملکرد مغز، اختلال در یادگیری، حافظه، توجه و رفتار کودک می‌شود.

چربی ها به دو گروه سالم و ناسالم طبقه بندی می شوند.

تا جای ممکن از چربی های سالم در رژیم غذایی کودک خود بگنجانید و از چربی های ناسالم دوری کنید.

چربی های سالم شامل سه دسته می شوند:

• چربی های تک غیراشباع: دارای پیوند دوگانه در ساختار و در دمای اتاق مایع هستند. مثل: آووکادو، زیتو، روغن های زیتون، سویا، کانولا، کلزا و اغلب مغزها به ویژه گردو، بادام، بادام زمینی و فندق هستند.
• چربی های چند غیراشباع: دارای چند پیوند دوگانه در ساختار و در دمای اتاق مایع هستند. مثل: ماهی ها و روغن های گلرنگ، آفتابگردان، ذرت و سویا و بادام زمینی هستند.
• اسیدهای چرب امگا 3: برای تکامل مغز کودکان ضروری هستند در غذاهای دریایی مثل: ماهی های چرب آب های سرد مانند سالمون، خال مخالی، شاه ماهی، ماهی شوریده، سرخو، ماهی آزاد و کیلکا و تخم کتان، روغن تخم کتان و گردو. روغن سویا و کانولا هم مقدار کمی از این اسیدهای چرب سالم را دارا هستند.

چربی های ناسالم دو دسته هستند:

• چربیهای اشباع: پیوند دوگانه نداشته و معمولا در دمای اتاق جامد هستند در گوشت حیوانات و فرآورده های حیوانی مانند: کره، پنیر، بستنی و شیرکامل، هم چنین در چربی جدا شده حیوانات، روغن نارگیل و روغن پالم یافت می شوند. شیرینی و کیک ها معمولا حاوی مقدار زیادی روغن پالم هستند.
• چربی ترانس: معمولا در اقلام صنعتی تجاری مانند غذاهای نیمه منجمد و آماده پخت، کراکر، کوکی، کیک، چیپس و غذاهای سرخ شده و در روغن نیمه جامد وجود دارد. روغن نباتی و برخی مارگارین ها نیز دارای مقدار زیادی چربی ترانس هستند.

حذف کامل چربی ها از رژیم غذایی کودک توصیه نمی‌شود. کودکان به چربی ها به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم نیازمندند، باید چربی های سالم را وارد رژیم غذایی کودک کرد و چربی های ناسالم را حذف کرد.

ویتامین ها و مواد معدنی:

• بدن انسان به ریزمغذی ها شامل ویتامین ها و مواد معدنی در مقادیر کم نیازمند است.
• اغلب ریزمغذی ها در بدن ساخته نمی شوند لذا باید از طریق غذا و مکمل های غذایی فراهم شوند.
• مهمترین ویتامین ها و مواد معدنی برای عملکرد مغز، کلسیم و آهن و برخی از ویتامین های گروه B است.

ویتامین های گروه B

الف. ویتامین B1 : به عملکرد سیستم عصبی کمک کرده و کمبود آن می تواند باعث پریشانی روانی و عوارض مرتبط در مغز گردد.

غنی ترین منابع ویتامین B1 :

مخمر، جگر، جوانه و سبوس غلات

ویتامین B2 (ریبوفلاوین):

برای تولید انرژی و مواد مغذی ضروری مورد نیاز هستند و در گیاهان برگ سبز، تخم مرغ، گوشت کم چرب و لخم، شیر، بروکلی و غلات به مقدار مناسبی هستند.

پ. ویتامین B6 (پریدوکسین):

در تجزیه پروتئین و حفظ سلامت گلبولهای قرمز خون، سیستم عصبی و بخش هایی از سیستم ایمنی نقش دارد. غذاهایی با منشأ حیوانی شامل گوشت، ماهی، تخم مرغ و لبنیات.

ویتامین B12 (کوبالامین):

در تولید برخی از آمینواسیدها و حفظ عملکرد سیستم عصبی نقش دارد. کمبود این ویتامین باعث خستگی، گیجی، تأخیر در رشد و تکامل، حافظه ضعیف، افسردگی و تغییرات نورولوژیکی گردد. غنی ترین این منابع ویتامین منابع حیوانی به ویژه جگر، قلوه، شیر، تخم مرغ، ماهی، پنیر، گوشت ماهیچه هستند. 

فولیک اسید:

در تولید و حفظ سلولها خصوصا در دوران رشد سریع نقش دارند. کمبود آن منجر به کاهش اشتها، تحریک پذیری، فراموشی و اختلالات رفتاری می گردد. که در مواد غذایی چون جگر، قارچ، سبزیجات برگ دار با رنگ سبز بویژه اسفناج، بروکلی، کلم، مارچوبه، مخمر، لوبیا، گوشت لخم گاو، سیب زمینی، نان گندم کامل و آب پرتقال طبیعی وجود دارد.

مواد معدنی:

کلسیم: برای انتقال پیام های عصبی در مغز لازم است و به ترشخ ناقلین عصبی از سلول های عصبی کمک می‌کند. شیر و فرآورده های لبنی بهترین منبع کلسیم هستند همچنین سبزیهای برگ دار سبز تیره مانند اسفناج، کلم پیچ، کلم، شلغم، بروکلی و بادام، استخوانهای ریز ماهی ساردین، ماهی آزاد کنسروی، حلزون و لوبیای سبز نیز از منابع خوب کلسیم هستند.

آهن:

اکسیژن را به مغز منتقل می‌کند و برای تولید انتقال دهنده عصبی دوپامین مورد نیاز است کمبود آهن می تواند منجر به خستگی، اختلال در عملکرد مغز، کاهش کارایی در کار و مدرسه، اختلال در توجه، یادگیری و حافظه گردد.. آهن در مواد غذایی حیوانی از جمله جگر، قلوه، دل، غذاهای دریایی، گوشت لخم و مرغ یافت می شوند. منابع گیاهی آهن نیز شامل سبزیجات و حبوبات خشک هستند.

جهت تأمین مقدار کافی از درشت مغذی ها، ویتامین ها و مواد معدنی از طریق رژیم غذایی لازم است حداقل مقادیر توصیه شده از هر یک از گروه های غذایی به صورت روزانه مصرف شوند.

کودک شما باید روزانه سه وعده غذایی اصلی و دو یا سه میان وعده، با فاصله زمانی هر 2 یا 3 ساعت یکبار بخورد.

آب:

آب ابتدایی ترین ماده مغذی است که بدن ما به آن نیاز دارد و در عین حال یکی از مورد غفلت ترین اجزاء رژیم غذایی ما است.

بدن انسان روزانه به مقدار مشخصی آب نیاز دارد.

آب مورد نیاز بدن از طریق نوشیدن آب خالص، خوردن مواد غذایی مانند شیر، آب میوه ها، سبزی ها و میوه ها تأمین می گردد.

دریافت ناکافی آب منجر به حالتی به اسم هیدراسیون می‌شود که در این حالت بدن آب کافی جهت عملکرد مناسب خود را ندارد.

نوزادان و کودکان نسبت به بزرگسالان برای هیدراسیون مستعدتر هستند.

علائم هیدراسیون خفیف شامل تشنگی، ادرار تیره رنگ و غیرطبیعی، کاهش حجم ادرار، خستگی، ضعف عضلانی، منگی و گیجی و .... می‌شود. این علائم در کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است به راحتی نادیده گرفته شود.

نسبت به علائم کم آبی هوشیار باشید، زیرا هیدراسیون می تواند اثرات جدی بر رفتار و عملکرد کودک و بهره مندی او از برنامه های درمانی داشته باشد.

برای اطمینان از تأمین کافی آب برای کودک باید چندین بار در روز به او آب بدهید. کودک باید روزانه 2 یا 3 فنجان شیر و فقط یک فنجان آب میوه مصرف کند و بقیه مایعات دریافتی آب خالص باشد.

مقدار آب مورد نیاز کودک براساس سطح فعالیت فیزیکی، بیماری ها یا آب و هوای محیط زندگی می تواند بیشتر شود. 

مکمل مولتی ویتامین – منیرال برای اوتیسم چیست؟

اغلب کودکان اوتیسم رژیم محدودی دارندو از چند ماده غذایی بیشتر استفاده نمی‌کنند یا تحت رژیمهای حذفی هستند و باید با مشورت متخصص تغذیه مکمل دریافت کنند.

در انتخاب مکمل مولتی ویتامین به نکات زیر باید توجه داشته باشید:

الف. نشانه استاندارد و تأیید وزارت بهداشت

• مکملی که انتخاب کردید دارای طیف گسترده ای از مواد مغذی باشد.

پ. ترکیبات مضری مانند رنگ ها و طعم دهنده های مصنوعی، افزودنی ها، ترکیبات ناآشنا، آلرژن های معمول ممکن است در مکمل ها باشد پس باید برای انتخاب مکمل مناسب به ترکیبات آن توجه داشت.

• سعی کنید مکمل های مولتی ویتامین را از شرکت معتبر و مکان های مطمئن خریداری کنید.

دادن مکمل مولتی ویتامین روزانه به کودک ممکن است برخی از کودکان طیف اوتیسم توانایی بلع کپسول را نداشته باشند یا در برابر مکمل های جویدنی و مایع مقاومت کنند این فرآیند بسیار نیاز به صبر و حوصله دارد و زمانبر است.

سه روش برای دادن مکمل ها:

• دادن مکمل را در برنامه های رفتار درمانی کودک بگنجانید.
• با کودک وارد مذاکره شوید. درابتدا به او توضیح دهید که چرا لازم است مکمل را هر روز بخورد و اهمیت خوردن آن چیست. درباره اینکه باید آن را بخورد مذاکره نکنید درباره اینکه چگونه آن را بخورد مذاکره کنید.
• مکمل را با غذا و نوشیدنی کودک مخلوط کنید. (آب میوه ها ، شیر، اسموتی میوه، ماست، پودینگ، غذاهای پخته شده البته پس از پختن)

کودکان اوتیسمی به کوچکترین تغییرات مانند رنگ و بو و مزه واکنش نشان می دهند. در این مورد باید مدنظر داشت که مکمل باید به صورت آهسته و در مقادیر کم در غذای کودک یا نوشیدنی او اضافه گردد و مقدار آن را به تدریج و در چند هفته باید اضافه کنید.

به عنوان مثال اگر قرار است از یک مکمل مایع روز یک قاشق چایخوری به کودک بدهید در هفته اول یک شانزدهم مکمل را در غذای کودک مخلوط کنید و چهار بار در روز به او بدهید. در هفته دوم به یک هشتم تغییر دهید و چهار بار در روز بدهید. در هفته سوم با یک چهارم قاشق چایخوری بصورت 4 بار در روز مکمل را به او بدهید.

و اگر کودک حساسیتی نشان نداد و با شما همکاری کرد در هفته چهارم آن را به یک سوم قاشق چایخوری و سه بار در روز برسانید. معمولا کودکان اوتیسمی تا یک دوم قاشق چایخوری دو بار در روز را تحمل می‌کنند. مهم است که این فرآیند به تدریج انجام شود.

نکته دیگر این است که این مکمل را به چه نوشیدنی یا غذایی می توان اضافه کرد؟

این زمان، زمانی است که نوشیدنی یا غذای جدیدی را به رژیم کودک اضافه نکنید. حتما از نوشیدنیها و غذاهایی که کودک به خوردن آن تمایل دارد استفاده کنید.

یکی از معضلات کودکان طیف اوتیسم بدغذایی آنها است. در ابتدا باید تشخیص دهیم که کودک بد غذا است یا ریزه خوار است. بین این دو تفاوت زیادی وجود دارد.

ریزه خواری به چه معناست؟

ریزه خواری یکی از بخش های طبیعی فرآیند تکاملی در دوران کودکی است. تقریبا 50 درصد از کودکان 18 تا 23 ماهه علائم ریزه خواری دارند. این کودکان:

1. کمتر از 30 نوع غذا را می خورند.
2. حداقل یک غذا را از هر یک از انواع بافتی غذاها می خورند
3. غذاهای معینی را هر روز می خورند. ولی سرانجام خسته می شوند و غذا خوردن را متوقف می‌کنند. پس از گذشت یک دوره زماانی 2 هفته ای دوباره غذا خوردن را با غذای مورد علاقه شان از سر می گیرند.
4. غذاهای جدیدی را که برایشان گذاشته شود را قبول می‌کنند و به لمس و مزه کردن غذاها علاقه دارند.
5. غذاهای جدید را پس از اینکه 10 بار یا بیشتر تست کردند، می خورند.

ریزه خورها معمولا انرژی کافی از غذاها را دریافت می‌کنند و رشد وزنی و قدی مناسبی دارند. اگر کودک شما یک ریزه خوار است، مدیریت کردن خورد و خوراک او به آسانی امکانپذیر است:

هر روز انواع متنوعی از غذاها را به او پیشنهاد دهید

وعده های غذایی و میان وعده ها را در ساعات مشخصی به کودک بدهید

محیط لذت بخش و مناسبی را هنگام غذا خوردن فراهم کنید

مصرف آب میوه ها را به نصف لیوان تا یک لیوان در هر روز محدود کنید

میان وعده ها را به 2 یا 3 بار در روز محدود کنید و اجازه ندهید بیشتر از این میزان میان وعده مصرف کند.

بدغذایی در کودکان اوتیسم چگونه درمان می‌شود؟

بدغذایی برخلاف ریزه خواری بخش طبیعی فرایند تکاملی کودکان نیست. این کودکان معمولا:

1.کمتر از 20 نوع غذا را می خورند

2. به مرور زمان غذای کمتری را مصرف می‌کنند تا جائیکه ممکن است به 5 تا 10 ماده غذایی نرسند

3. غذاهایی که دارای بافت خاصی داشته باشند را بصورت کلی کنار می زنند و مصرف نمی‌کنند

4. غذاهای معینی را مثل کودکان ریزه خوار هر روز می خورند ولی سرانجام خسته می شوند و آن را کنار می گذارند ولی برخلاف کودکان ریزه خوار بعد از دو هفته مجددا آن را نمی خورند.

5. غذاهای جدید را در بشقاب خود تحمل نمی‌کنند و آن را پس می زنند و آن را لمس و مزه نمی‌کنند.

6. وقتی غذای جدید به آنها بدهیم واکنش نشان می دهند گریه می‌کنند یا پرتاب می‌کنند

7. نیاز به یک محیط یکنواخت و ثابتی در هنگام غذا خوردن دارند

8. کودکانی که بدغذا هستند در انتخاب غذا سخت گیرند و انعطاف پذیری کمی دارند. مثلا یک نوع سیب زمینی از یک نوع رستوران خاص می خورند.

9. غذاهای جدید را و حتی با مواجه متعدد باز هم از خوردن آن امتناع می‌کند

در صورتیکه کودک بدغذا است ممکن است کمبود مواد غذایی داشته باشد و باید تحت نظر یک تیم از متخصصین درمان شود.

علل احتمالی بدغذایی در کودکان مبتلا به اوتیسم:

1. بیماری ها: ریفلاکس مری به معده، یبوست مزمن، آلرژی و عدم تحمل غذایی، عوارض جانبی داروها، درمان های تهاجمی قبلی، مشکلات دهان و دندان
2. مشکلات تغذیه ای مثل کمبود مواد مغذی
3. اختلال در عملکرد حرکتی دهان
4. اختلال در عملکرد حسی
5. عوامل محیطی
6. مشکلات رفتاری

استراتژی هایی جهت بهبود بدغذایی کودکان در منزل:

1. عوامل حواس پرتی را محدود کنید
2. برای کودک الگوسازی کنید (به هیچ وجه به کودک اوتیسمی در هنگام غذا خوردن نباید توجه زیادی کرد)
3. مصرف آب میوه ها را محدود کنید
4. مشارکت کودک را جلب کنید (خرید، آماده سازی یا پخت غذا، چیدن میز و ...)
5. برنامه ریزی کنید (3 وعده غذایی اصلی و 2 تا 3 میان وعده را بخورد و همچنین مهم است که در یک مکان مشخص غذا بخورد)
6. کودک را تشویق کنید
7. از ریزه خوری کودک جلوگیری کنید
8. غذاهای تکراری به کودک ندهید
9. از غذاهای مناسب و قابل کنترل استفاده کنید. در بشقاب کودک اوتیسمی هیچ وقت بیشتر از 3 نوع غذا نگذارید چرا که باعث آزار او می‌شود.

رژیم های حذفی در کودکان اوتیسم چیست؟

این رژیمها باید تحت نظر پزشک انجام شود.

یک رژیم حذفی کوتاه مدت شامل دو مرحله اساسی است:

• غذاهای مشکوک را برای دو هفته از رژیم غذایی کودکتان حذف کنید این امر باعث تسکین علائم آلرژی می‌شود. در برخی از انواع خاص آلرژی، مواد غذایی مشکوک باید برای مدت زمان بیشتری (8 تا 12 هفته) حذف شوند تا علائم بیماری بهبود یابد. اولین غذاهایی که باید از رژیم غذایی کودک حذف کنید غذاهایی هستند که نتایج تست های تشخیصی قبلی از مورد آن ها مثبت بوده است. در غیر اینصورت با حذف غذاهایی که بیشترین احتمال برای آلرژی زا بودن آنها می رود از جمله: شیر، گندم، سویا، تخم مرغ، بادام زمینی، مغزها و ماهی شروع کنید.
• کودک را با کلی از غذاهای حذف شده به چالش بکشید.

بعد از اینکه کودک برای مدت زمان مناسبی از غذای آلژری زا دور بود آن غذا را در طول یک هفته دوباره به رژیم غذایی او وارد کنید. مراقب بروز علائم آلرژی در این دوره زمانی باشید. اگر در مرحله قبل بیش از یک غذا را حذف کرده بودید، هر یک از غذاها را در یک هفته (به نوبت) به رژیم غذایی او برگردانید. مراقب علائم رفتاری و بیماری کودک در این دوره باشید.

یکی از مراحل رژیم غذایی کودکان اوتیسمی رژیم عاری از گلوتن و کازئین است.

رژیم عاری از گلوتن و کازئین درمان بیماری اوتیسم نیست بلکه روشی جهت بهبود علائم رفتاری و گوارشی در این کودکان است

گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و چاودار یافت می‌شود.

کازئین پروتئینی است که در شیر و محصولات لبنی دیگر یافت می‌شود.

در این رژیم تمام منابع غذایی که دارای کازئین و  گلوتن است از غذای کودک حذف می‌شود.

آماده سازی کودک برای شروع رژیم عاری از گلوتن و کازئین:

• قدم اول: کمک گرفتن از متخصصین: رژیم حذفی در واقع یک درمان تغذیه ای است که لازم است در این زمینه از یک متخصص ترجیحا مشاور تغذیه مجرب کمک گرفته شود.
• قدم دوم: شناسایی غذاهایی که کودک می تواند بخورد.
• قدم سوم: گنجاندن مواد غذایی کامل که به طور طبیعی عاری از گلوتن و کازئین هستند در وعده غذایی کودک

همانند گذشته سعی کنید وعده های غذایی کودک را از مواد غذایی سالم و کامل تهیه کنید. و از مواد غذایی آماده و بسته بندی شده که دارای ترکیبات غیرایمن هستند دوری کنید. 

غذاهایی مانند: گوشت قرمز، ماکیان، ماهی، تخم مرغ، لوبیای خشک، نخودفرنگی، مغزها و دانه ها، میوه ها، سبزی ها، سیب زمینی، برنج و ذرت انتخاب های مناسبی هستند.

• قدم چهارم: محصولات غذایی عاری از گلوتن و کازئین خریداری کنید. امروزه بسیاری از فروشگاه های بزرگ محصولات غذایی خاص مانند محصولات عاری از گلوتن و کازئین را عرضه می‌کنند. با مراجعه به این فروشگاه ها محصولات غذایی مناسب برای فرزندتان را خریداری کرده و جایگزین محصولات قبلی کنید.
• قدم پنجم: با والدین کودکان دیگر ارتباط برقرار کنید. در این فرآیند ممکن است خسته شده و از ادامه مسیر پشیمان شوید بدون در کنار دیگر والدین و شنیدن تجربیات آنها می تواند مفید باشد.

پایش کودک در رژیم های حذفی:

در این سه مرحله باید به دقت همه علائم اوتیسمی، رفتاری و فیزیکی کودک را ثبت کنید.

الف. قبل از شروع رژیم حذفی

• در پایان دوره رژیم حذفی

پ. در طی دوره چالش (هنگامی که گلوتن و کازئین دوباره به رژیم بازگردانده می شوند)

درمان های مگاویتامینی و مکمل های پیشرفته در کودکان اوتیسم:

• مگادوزهای ویتامین B6
• مکمل های تقویت کننده عملکرد شناختی
• مکمل های تقویت کننده عملکرد سیستم ایمنی
• مکمل های تقویت کننده سیستم سم زدایی

نکاتی که باید در هنگام خرید مواد غذایی به آن ها دقت شود:

الف. از خریدن مواد غذایی در هنگام گرسنگی بپرهیزید

• در صورتی که از نحوه قرار گرفتن مواد غذایی در سوپر مارکتی که از آن خرید می کنید آگاه هستید به سمت قفسه های بیسکوئیت و چیپس و سایر تنقلات که احتیاجی ندارید، نروید

پ. قبل از رفتن به خرید، لیستی از مایحتاج خود را تهیه کنید و به آن پایبند باشید سعی کنید در هنگام خرید از لیست خود استفاده کنید و مواد غذایی که به آن احتیاجی ندارید را نخرید

• در صورت داشتن وقت کافی برای خرید به بازارهای میوه، قصابی و .... بروید این کار به کاهش مصرف مواد بسته بندی شده، شیرین، چرب، شور و آماده طبخ کمک می‌کند و خرید کردن را از حالت کسل کننده و روزمره خارج می‌کند

جمع بندی:

• حذف 4 گروه افزودنی های صنعتی
• محدود کردن ترانس حذف فست فودها و کاهش شکر
• اطمینان از تأمین مواد مغذی کافی
• استفاده از مکمل مولتی ویتامین – منیرال در صورت لزوم و با تجویز متخصص
• ریشه یابی و برطرف کردن بدغذایی
• استفاده از رژیم ها با تجویز و نظارت متخصص
• درمان های مگاویتامینی در صورت لزوم و با تجویز متخصص

رژیم درمانی یکی از بخش های مهم در پازل برنامه های درمانی کودکان اوتیسم است که با حذف آن، روند درمان کودک ناقص می ماند با پایش وضعیت تغذیه ای و رعایت اصول ذکر شده برای رژیم مناسب در کودکان مبتلا به اوتیسم، به مرور شاهد بهبود علائم رفتاری و سلامت کلی کودک، در کنار درمان مشکلات تغذیه ای خواهند بود. فرآیند اصلاح رژیم غذایی فرآیندی زمان بر است و نیاز به باور عمیق و صبر و حوصله کافی از جانب والدین کودک دارد.

مشکلات خانواده کودکان دارای اتیسم چیست؟

کودکان دارای اتیسم تان عضوی از خانواده هستند اما نباید کانون خانواده شوند. احتمالا زماینکه شما متوجه می شوید کودکتان اتیسم دارد بسیار شوکه شده و گاهی نیز عصبانی می شوید. اما بعد از مدتی به این فکر می افتید که کودک شما به چه خدماتی نیاز دارد و چطور باید آن را فراهم کنید.

بهتر است به سایر اعضای خانواده حقیقت این بیماری را بگویید. البته به زبانی که برایشان قابل فهم باشد. باید به بچه های کوچکتر در خانه گفت که این که خواهر یا برادر تو مشکلی در حرف زدن دارد تقصیر تو یا حتی ما و خودش نیست بخصوص به بچه های پیش دبستانی و دبستانی.

چون بچه ها در این سن معمولا خودگرا هستند و وقتی اتفاق بدی می افتد خود مسئول می دانند. برای بچه های بزرگتر در مورد ویژگیهای اتیسم و علل ژنتیکی آن صحبت کنید.

گام بعدی سازش است. ابتدا که والدین خبر بیماری را می شنوند خشمگین و غمگین می شوند و چندی بعد به دنبال راه حل می افتند. بهترین راه این است که احساساتتان را بروز دهید. احساسات ابراز نشده به خصوص گناه و خشم و شرم دست از سرتان بر نمی دارند و ممکن است تمام ابعاد زندگیتان را درگیر کنند.

مراقب خودتان باشید. برای تفریحات و ورزش و دید و بازدید وقت بگذارید. باید برای روبرو شدن با این قضیه کاملا آماده و پرانرژی باشید وگرنه با خطر خستگی ذهنی و جسمی مواجه خواهید شد. درست نیست که تمام وقت خود را در دراز مدت اختصاص به رفع نیازهای کودکتان بدهید چون نه به نفع شماست و نه به نفع او.

به گروههای اجتماعی بپیوندید. به مهمانی بروید و گاهی با همسرتان خلوت کنید و ... سعی کنید احساسات و افکار همسرتان را بفهمید و یک گوش شنوا برای او باشید و در صورت لزوم از مشاور کمک بگیرید.

بهتر است والدین در جلسات مشاوره هر دو با هم حضور داشته باشند چرا که درمانگر اغلب بطور ناخواسته با حمایت عاطفی از مادر و پذیرش سهوی نقش پدر، پیوند بین زن و شوهر را تضعیف می کند.

مراقب روابطتان با همسرتان باشید. زمانهایی را فارغ از هر مسئولیتی به هم اختصاص دهید. با هم به رستوران بروید، با یکدیگر قرار بگذارید و ... 

باید در نظر داشت که فرزندان دیگر را نباید فراموش کرد. آنها محبت انحصاری والدین را می خواهند. نباید حسادت آنها را نسبت به یکدیگر برانگیخت. به فرزندان عادی تان اجازه عصبانی شدن، جرزنی و غمگین شدن بدهید.

یکی از مخرب ترین واکنشهای والدین این است که می گویند: مگر نمی بینی خواهرت مشکل دارد؟ تو به او حسادت می کنی و ... این والدین مدام دچار احساس گناه و غم هستند و کودکانشان در معرض خطر درون سازی هستند.

در این میان سلامت روانی خانواده بسیار مهم است، خانواده سالم منعطف است. همه اعضای در خانواده های سالم نقشی و وظیفه ای را برعهده دارند و این وظایف متفاوت است. نباید مسئولیت های مدیریت کودک دارای اتیسم بر شانه یکی از والدین باشد.

اما به کودک دارای اتیسم چه بگوییم؟

کودک دارای اتیسم کم کم برخی از ویژگیهای غیرعادی بودنش رفع خواهد شد و کم کم مهارت های مختلف را می آموزد. هرچه مهارت ها رشد کند، خودآگاهی به آرامی از ویژگیهای غیرعادی پیشی می گیرد و نهایتا خودآگاهی غالب می شود. اما بالاخره زمانی می رسد که کودک تشخیص می دهد که با بچه های دیگر فرق دارد. اختلال طیف اتیسم باید برای کودک دارای اتیسم توضیح داده شود و بدون شک کار ساده ای نیست. اما باید در نظر داشت که حقیقت باید به کودک گفته شود قبل از آنکه خودش ابهاماتش را با حدسیاتش پر کند.

معرفی بهترین دکتر تشخیص اوتیسم در تهران:

دکتر مهران آقامحمدپور، بورد تخصصی رشته کودکان را در سال 1384 از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رتبه ممتاز دریافت نمود و بورد فوق تخصصی خود را در سال 1388 از همان دانشگاه اخذ نمود. ایشان دو سال به عنوان دستیار ارشد فوق تخصصی بودند و همچنین عضو انجمن مغز و اعصاب کودکان ایران و اروپا و عضو انجمن جهانی مغز هستند و از دانشگاه UCLA آمریکا در سال 1393 توانستند پذیرش اخذ کنند.

مطب: تهران. سیدخندان به سمت رسالت شرق. بین خیابان شهید کابلی و اتوبان صیاد شیرازی. پلاک 1316. مرکز فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان مهر

تلفن: 02143018